Ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για τον ναό της Αφροδίτης

Τρί, 23/10/2012

Ερώτηση

Προς τον κ. Υπουργό

Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού

23 Οκτωβρίου 2012

Θέμα:  Οι μνημονιακές πολιτικές επιβάλλουν το θάψιμο των  αρχαιολογικών μας μνημείων αντί για τη συντήρηση και  ανάδειξή τους. Ο  αρχαίος ναός στην πλατεία Αντιγονιδών στη Θεσσαλονίκη, μετά από 12 χρόνια αναμονής για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου όπου βρίσκεται,  και τη μετατροπή του σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο, αποφασίστηκε να καταχωθεί!

Το 2000 στο πλαίσιο της κατεδάφισης διώροφης οικοδομής στην πλατεία Αντιγονιδών (Καραολή 32 και Αντιγονιδών 38) στη Θεσσαλονίκη, ήρθε στο φως το ανατολικό μέρος της κρηπίδος αρχαϊκού ναού που ανάγεται στον 6^Ο  π. Χ. αιώνα, καθώς και ένα πλήθος αγαλμάτων της Ρωμαϊκής εποχής και θραυσμάτων αρχιτεκτονικών μελών. Τα ευρήματα κρίνονται από ειδικούς ιδιαίτερα αξιόλογα από αρχαιολογική, ιστορική και καλλιτεχνική άποψη, καθώς πρόκειται για ένα μνημείο που σηματοδοτεί με το δικό του τρόπο τη μακραίωνη ιστορία της πόλης. Κατασκευάστηκε αρχικά τον 6ο αι. π.Χ. και στη ρωμαϊκή εποχή μετακινήθηκε  στη θέση στην οποία αποκαλύφθηκε πριν από μερικά χρόνια.

Το 2002 το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) σε συνεδρίασή του, γνωμοδότησε προς το Υπουργείο Πολιτισμού την απαλλοτρίωση του οικοπέδου με σκοπό την ανάδειξη των αρχαιολογικών ευρημάτων. Το 2003 το ΚΑΣ αναθεωρεί την απόφασή του και προτείνει τη διατήρηση των ευρημάτων στο υπόγειο της υπό ανέγερση πολυκατοικίας, σύμφωνα με το αίτημα των ιδιοκτητών του οικοπέδου. Το 2007 το ΚΑΣ επανέρχεται στην αρχική του απόφαση για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου με σκοπό την ολοκλήρωση του ανασκαφικού έργου και την ανάδειξη του μνημείου. Ωστόσο έκτοτε το θέμα δεν έχει προχωρήσει.

Το 2010 η Διεύθυνση Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού με σχετικό έγγραφό της προς το Τμήμα Απαλλοτριώσεων της Διεύθυνσης Απαλλοτριώσεων και Ακινήτων Περιουσίας επισημαίνει την ανάγκη ολοκλήρωσης των διαδικασιών απαλλοτρίωσης του συγκεκριμένου επί των οδών Καραολή-Δημητρίου 32 και Αντιγονιδών 38 ακινήτου.

Τώρα, μετά από νέα απόφαση του ΚΑΣ, η Αρχαιολογική Υπηρεσία προχωρεί με σπουδή σε κατάχωση του ναού, προκειμένου να «προστατευτούν» οι πολυκατοικίες που γειτονεύουν με το οικόπεδο, το πεζοδρόμιο καθώς και το ίδιο το μνημείο. Ωστόσο, υπάρχουν άλλα ενδεδειγμένα  μέτρα από στατικής πλευράς, για την προστασία των όμορων οικοδομών και του πεζοδρομίου,  όπως  η αντιστήριξη των πρανών , ενώ η κατάχωση εξυπηρετεί ουσιαστικά μόνο την προστασία του μνημείου.  Προφανώς επιλέχθηκε η πιο οικονομική λύση που είναι η κατάχωση του ναού, αντί της συντήρησης,  στερέωσης και στέγασης του. Υπενθυμίζουμε ότι για τη στέγαση του μνημείου έχει ήδη εκπονηθεί επιστημονική μελέτη για την εφαρμογή της οποίας απαραίτητη προϋπόθεση είναι η απαλλοτρίωση του οικοπέδου.  Οι μνημονιακές πολιτικές  όμως επιβάλλουν το θάψιμο των μνημείων μας αντί για την ανάδειξή τους.

     Για να κατευνάσει τις αντιδράσεις των πολιτών που αγωνίζονται για τη διάσωση και την προβολή του μνημείου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης επιβεβαίωσε κατά την πρόσφατη σύνοδο  του Δημοτικού Συμβουλίου (16-1-2012) παλαιότερη απόφασή του (857/2009) που αφορά στην ανάδειξη και συντήρηση των αρχαιοτήτων στην Πλατεία Αντιγονιδών από το Υπουργείο Πολιτισμού. Παράλληλα το Δ.Σ.Θ απαιτεί την άμεση εξεύρεση πόρων από το Υπουργείο Πολιτισμού, προκειμένου να καταστεί δυνατή η απαλλοτρίωση του οικοπέδου όπου βρίσκεται ο αρχαίος ναός και εν συνεχεία να αναδειχθεί και να ενταχθεί στην ευρύτερη περιοχή το συγκεκριμένο μνημείο.

      Είναι όμως προφανές πως τα αναγκαία χρήματα δύσκολα θα βρεθούν και το θέμα τελικά δεν θα προχωρήσει, αν δεν προωθηθούν άλλες εναλλακτικές λύσεις, όπως για παράδειγμα η ανταλλαγή του επίμαχου οικοπέδου με δημοτικό.

Επειδή, αντί της κατάχωσης, υπάρχουν άλλοι τρόποι προστασίας του μνημείου, όπως παραδείγματος χάριν η κατασκευή στεγάστρου, που θα άφηνε παράλληλα το μνημείο σε δημόσια θέα,

Επειδή, επείγει η στήριξη των οικοδομών των όμορων οικοπέδων, καθώς και του παρακείμενου πεζοδρομίου που απειλείται με κατάρρευση, λόγω διάβρωσης του εδάφους,

Ερωτάται ο κ. Υπουργός,

1. Προτίθεται το υπουργείο να εξασφαλίσει άμεσα το απαιτούμενο κονδύλι για την απαλλοτρίωση του οικοπέδου, ώστε να ολοκληρωθεί η ανασκαφική έρευνα  και να προχωρήσει η ανάδειξή του ναού;
2. Θα επιμείνει στην  κατάχωση, δηλαδή πρακτικά στην  εξαφάνιση του μνημείου, ή θα  επιδιώξει την ανάδειξή του ώστε να γίνει επισκέψιμο;
3. Προτίθεται να προχωρήσει άμεσα στην υιοθέτηση άλλων μέσων προστασίας του μνημείου και των όμορων οικοδομών, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος κατάρρευσης του πεζοδρομίου και του ευρύτερου χώρου;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Τάσος Κουράκης

Δέσποινα Χαραλαμπίδου

Λίτσα Αμμανατίδου

Πηγή: http://www.syriza.gr